Nieuws

Overleg over Preventie en Gezondheidsbevordering van 30/09/2024

31 okt

Dit artikel vormt een aanvulling op de samenvattingt van het thematische overleg dat je hier kunt vinden.

 

 

Doelstellingen van het overleg om samen te handelen

 

Dit eerste overleg bood niet alleen een extra mogelijkheid om meer kennis te delen tussen actoren van de welzijns- en gezondheidzorg binnen de zorgzone, maar was ook bedoeld om een gestructureerd samenwerkingsproces op gang te brengen rond een aantal doelstellingen die verband houden met het thema:

 

  • Een overlegdynamiek over kwesties rond preventie en gezondheidsbevordering starten op de schaal van de zorgzone.
  • Zorgen voor een voortdurende monitoring van de behoeften van de bevolking.
  • Nieuws uit de zorgzone volgen en delen (zie de PowerPointpresentatie onderaan deze pagina)
  • De verschillende dimensies van toegang tot voeding in onze zorgzone verkennen en mogelijke aanpassingen in kaart brengen

 

Deel één: reflecties en nieuws uit de welzijns- en gezondheidssector

 

De bijeenkomst begon met een rondetafelgesprek waarin de deelnemers zichzelf konden voorstellen en hun verwachtingen konden delen. De meerderheid gaf aan dat ze elkaar beter willen leren kennen om hun netwerk uit te breiden, meer samen te werken en samen projecten op te zetten. Het belang van een betere overdracht van informatie over beschikbare middelen en lokaal nieuws werd ook benadrukt.

 

De sessie ging vervolgens in op de laatste ontwikkelingen in de sector, met bijdragen van twee regionale spelers: SIPES-ULB (Service d’information promotion et éducation santé) en FDSS (Federatie van de Maatschappelijke diensten).

 

SIPES-ULB schetste de situatie op het vlak van voeding bij jongeren en studenten. Er werd benadrukt dat het een kwetsbare groep is en dat het aanbod moet worden afgestemd op hun behoeften.

 

De FDSS richtte zich op de uitdagingen van voedselonzekerheid. De spreker benadrukte de obstakels die de toegang tot voedselhulp in de weg staan en noemde enkele hulporganisaties die op het grondgebied van de zorgzone beschikbaar zijn.

 

 

Deel twee: manieren en hefbomen om de toegang tot voedsel te ontsluiten:

De Solenprim-tool van de FDSS, dat de belangrijkste obstakels voor de toegang van begunstigden tot voeding identificeert, werd vervolgens gebruikt als ondersteuning voor de deelnemers om twee hinderpalen te kiezen die zij als prioriteiten zien voor de zorgzone.

 

Hinderpaal 1: leefstijlen omvatten factoren zoals gezinsstructuur, gebrek aan tijd, slechte eetgewoonten, individuele zin en motivatie om te koken.

Ondanks een sterke vraag deelden professionals, met name uit wijkgezondheidscentra, hun zorgen over de mobilisatie tijdens hun workshops. Er zijn meerdere initiatieven opgezet. Zo wordt aan artsen gevraagd om ‘adviserende’ voorschriften op te stellen die hun patiënten uitnodigen om deel te nemen aan activiteiten, en werd de tijdsregeling van de workshops aangepast. De resultaten zijn echter wisselend.

Om die hinderpalen te overwinnen, werden andere hefbomen voorgesteld en besproken:

 

  • Workshops opzetten in toegankelijke ruimtes: Workshops organiseren op plaatsen waar kinderen en jongeren al aanwezig zijn, zoals scholen of speeltuinen, kan niet alleen de zichtbaarheid verbeteren, maar ook een breder publiek aantrekken.
  • Aanvaarden van spontane deelname zonder voorafgaande registratie zou een deel van de terughoudendheid wegnemen en deelname aanmoedigen.
  • Vertrouwen op invloedrijke figuren binnen informele lokale netwerken kan een impuls geven aan bestaande initiatieven (stimulerende patiënten, ‘vriendenkringen’ enz.)
  • Gemeenschappelijke tools ontwikkelen. Ondersteunend materiaal ontwikkelen, zoals receptenboekjes die zijn aangepast aan de specifieke kenmerken van gemeenschappen, in samenwerking met de deelnemers, zou een inclusieve aanpak bevorderen.
  • Meer gebruik maken van sociale media: Hoewel deze methode zijn beperkingen kent, zou een sterkere aanwezigheid op sociale media of in de lokale pers verschillende doelgroepen kunnen bereiken en interesse kunnen wekken.

 

Die pistes bieden interessante denksporen om de toegang tot voeding te verbeteren en kunnen als basis dienen voor toekomstige discussiefora zoals werkgroepen.

 

 

Hinderpaal 2: ongelijkheid in toegang tot het voedingsaanbod

 

Deze tweede hinderpaal die als prioriteit is aangemerkt, gaat meer specifiek over consumptiepatronen, mobiliteits- en vervoersproblemen, toegang tot voedselhulp, non-take-up van rechten en gebrekkige kennis van instellingen.

 

In het licht van die vele hinderpalen konden de aanwezige professionals uit de welzijns- en gezondheidssector hun respectievelijke visies op de problemen van hun doelgroepen delen.

 

 

De deelnemers aan dit tweede rondetafelgesprek bespraken eerst de toegankelijkheid van het voedselaanbod voor de meest kwetsbare mensen. Hier kwam uiteraard de financiële barrière ter sprake. De reflectie spitste zich vervolgens toe op het voortzetten van onze inspanningen om de politieke autoriteiten te overtuigen en aan te moedigen om acties te overwegen zodat iedereen in nood gegarandeerd een evenwichtige maaltijd per dag krijgt.

 

Ondanks het reële belang van deze financiële barrière, suggereerden de daaropvolgende discussies toch dat culturele hinderpalen meer op de voorgrond zouden kunnen staan, omdat ze een groter deel van de bevolking treffen.

 

Om die culturele barrières aan te pakken, stelden de deelnemers voor om de doelgroepen meer te bewust te maken door informatie te geven over de beschikbare diensten. Sommige professionals noemden de mogelijkheid om informatiecampagnes te organiseren om voedselhulp en de rechten van de begunstigden meer in de kijker te plaatsen. Er werd ook benadrukt dat het voor de medische sector belangrijk is om de toegankelijkheid tot voeding meer op te nemen in raadplegingen met patiënten.

 

Voor jongeren werd voorgesteld om bewustmakingsworkshops in scholen op te zetten of uit te breiden voor een betere toegang tot goede voeding. Het is daarbij belangrijk dat die workshops niet te moraliserend worden.

 

Voor ouderen lijken verplaatsingsproblemen en isolement de belangrijkste oorzaken van ontoegankelijkheid van voeding. Meer diensten om die mensen te ondersteunen in hun dagelijks leven zouden het voor hen gemakkelijker kunnen maken om toegang te krijgen tot voedseldistributie.

 

Door de complexiteit en de zware administratieve formaliteiten hebben talrijke begunstigden moeilijk toegang tot voedselhulp. Door distributiepunten toegankelijker te maken en de criteria om in aanmerking te komen te vereenvoudigen, kunnen we het stigma dat aan deze groep kleeft verminderen.

De sociale dimensie van voedsel is ook verkend, door na te denken over collectieve projecten die de nadruk leggen op het geheugen en sociale banden, en ook culturele elementen op te nemen. Het lijkt essentieel om bestaande gemeenschapsacties te versterken, zonder mensen met schuldgevoelens op te zadelen, maar door hen te helpen begrijpen dat de context een belangrijke rol speelt in hun situatie.

 

Tot slot benadrukten de professionals dat het belangrijk is om mensen aan te spreken om de toegang tot voedselhulp te verbeteren en dieper in te gaan op de problematiek van mensen die hun rechten niet uitoefenen (non-take-up) of geen hulp vragen.

 

 

Volgende stappen: naar een nieuw overleg in 2025

 

Kortom, dit eerste Thematische overleg over preventie en gezondheidsbevordering kon een constructieve dialoog over de toegankelijkheid van voeding op gang brengen tussen de actoren van de welzijns- en gezondheidssector van zorgzone Noord-Oost. Uit de discussies kwamen verschillende obstakels naar voren, zowel culturele als praktische, terwijl het belang van een op samenwerking gebaseerde en inclusieve aanpak werd benadrukt. De vastgestelde actievormen, zoals bewustmaking, vereenvoudiging van administratieve formaliteiten en communautaire en interstructurele betrokkenheid, bieden veelbelovende hefbomen om de toegang tot voeding voor iedereen te verbeteren.

 

Het volgende overleg is gepland in januari 2025. Data en details worden binnenkort meegedeeld. Je kunt de PowerPointpresentatie en de samenvatting van dit TO op de pagina van het Thematische Overleg vinden.

 

Aarzel niet om contact met ons op te nemen voor meer informatie via het e-mailadres of telefoonnummer van de zorgzone.